
We Fleet Marston znaleziono dziesiątki rzymskich pochówków z odciętymi głowami
7 lutego 2022, 12:33Badane od ponad roku pozostałości rzymskiej osady w miejscowości Fleet Marston w Wielkiej Brytanii dowodzą, że istniało tam tętniące życiem miasto i zdradzają wiele szczegółów na temat codzienności mieszkańców Brytanii. Jednym z bardziej interesujących znalezisk jest cmentarz z dużą liczbą pochówków, na którym około 10% zmarłych miało odcięte głowy.

Pod stolicą Inków, Cusco, odkryto system tuneli. Nie wiadomo, czemu służyły
27 stycznia 2025, 10:10Archeolodzy Jorge A. Calero Flores i Mildred Fernández Palomino postanowili przekonać się, ile prawdy jest w dokumentach z XVI-XVIII wieku, mówiących o istnieniu w stolicy państwa Inków – Cusco – systemu tuneli. Tunele, zwane Chincana, opisał anonimowy jezuita w 1594 roku. Informuje on, że podczas wznoszenia pierwszego budynku kościoła w miejscu, w którym obecnie stoi Iglesia de la Compañía de Jesús, nie naruszono znajdujących się niżej tuneli.

Imperium atakuje pocztę
30 marca 2007, 08:37Amerykańska poczta U.S. Postal Service opracowała serię znaczków z bohaterami Gwiezdnych wojen. Do sprzedaży trafią 25 maja, po zakończeniu konkursu na najpopularniejsze postaci. Zaprezentowano je w chińskim teatrze Graumana w Hollywood, czyli dokładnie tam, gdzie przed ponad 30 laty odbyła się premiera pierwszej z 6 części epopei Lucasa.

Wyjaśniono zagadkę bardzo regularnych otworów w czaszce męczennika
12 lutego 2015, 07:35Naukowcy z Uniwersytetu w Pizie rozwiązali tajemnicę podziurkowanej czaszki z XV w. Należała ona do jednego z męczenników, ściętych przez Turków osmańskich za odmowę wyrzeczenia się chrześcijaństwa. Szesnaście otworów o różnej wielkości i głębokości nawiercono, by pozyskać proszek kostny do leczenia rozmaitych chorób wywołanych przez demony czy magię, w tym paraliżu, udaru i epilepsji.

Andyjskie imperia powstawały i upadały, a struktura genetyczna ludności pozostawała niezmienna
8 maja 2020, 12:25W Andach znajdują się jedne z najsłynniejszych i najlepiej przebadanych stanowisk archeologicznych na świecie. Dostarczają nam one wielu bezcennych informacji o rozprzestrzenianiu się rolnictwa czy budowie i upadku potęgi Inków. I mimo tego, że są tak dobrze poznane, wciąż potrafią zaskoczyć.

Starożytni Rzymianie stworzyli samonaprawiający się beton
9 stycznia 2023, 09:41Wiele rzymskich konstrukcji wykonanych jest z betonu, w tym wzniesiony 1900 lat temu Panteon, z największą na świecie niewzmacnianą betonową kopułą. Niektóre z akweduktów są wciąż wykorzystywane. Tymczasem współczesne konstrukcje betonowe rozsypują się po kilku dekadach. Naukowcy od dawna próbują rozszyfrować tajemnice rzymskich inżynierów. Przez wiele lat sądzono, że rzymski beton jest tak wytrzymały dzięki popiołom wulkanicznym. Okazało się jednak, że posiada on jeszcze jeden – lekceważony – składnik.

Najlepiej zarabiający sportowiec w historii
3 września 2010, 20:45Zarobki największych światowych sportowców przyprawiają przeciętnego człowieka o zawrót głowy. Najwięksi z nich są multimilionerami, a w ubiegłym roku magazyn Forbes oznajmił, że Tiger Woods stał się pierwszym sportowcem w historii, który zarobił miliard dolarów.

Unikatowy dokument nt. Azteków badany w Polsce
17 lutego 2017, 06:17Jest niepozorny. Liczy 80 wydłużonych kartek; formatem i objętością przypomina atlas samochodowy. To unikatowy fragment spisu ludności azteckiej z obszaru dzisiejszego Meksyku, który wykonano 500 lat temu. Dokument odkryto kilkanaście lat temu w... Bibliotece Jagiellońskiej UJ w Krakowie. Jego tłumaczenia i opracowania podjął się zespół pod kierunkiem dr Julii Madajczak z Wydziału Artes Liberales UW.

Niezwykły zabytek z Hiszpanii. Archeolodzy znaleźli starożytny rzymski ceramiczny „żyrandol”
7 września 2021, 10:25W III lub II tysiącleciu przed naszą erą pojawiły się pierwsze przenośne lampki ceramiczne służące do oświetlania wnętrz. Fenicjanie i Grecy nadawali czasem takim przedmiotom bardzo dekoracyjną formę. W Rzymie tego typu oświetlenie staje się powszechne w III wieku przed Chrystusem. Od greckiego λύχνος (lychnos) nazwano je lucerna

Lek czy narkotyk? Pierwszy dowód na używanie lulka czarnego w świecie rzymskim
9 lutego 2024, 16:49Setki nasion lulka czarnego znalezionych w wydrążonej kości odkrytej w Houten-Castellum w Holandii to pierwszy jednoznaczny dowód na używanie tej rośliny w świecie rzymskim. Silnie trujący lulek znany był w starożytności nie tylko ze względu na zabójcze działanie, ale również dzięki właściwościom halucynogennym i uspokajającym. Jego stosowanie zalecali starożytni autorzy. Dotychczas nie było całkowitej pewności, czy nasiona znajdowane na stanowiskach z okresu rzymskiego trafiły tam przypadkiem czy celowo. Dopiero zmagazynowanie nasion w wydrążonej kości stanowi fizyczny dowód jego używania.